Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2020 yılını “Erişilebilirlik Yılı” ilan etmesinin ardından engellilere yönelik farkındalık ve onların bilgiye erişimini kolaylaştırmak amacıyla yapılan çalışmalar hız kazandı. Bunların başında da işitme engellilere yönelik verilen hizmetlerin artırılması geliyor. 2020 yılında özellikle işaret dili uygulamaları yaygınlaştırıldı.
“Erişilebilir Aile ve Çalışma” hesabında bakanlığın tüm haberleri engellilerin erişimine sunuldu
7 Haziran Türk İşaret Dili Bayramında Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, “Erişilebilir Aile ve Çalışma” ismiyle twitter hesabı açıldığını ve bu hesapta bakanlığın tüm haberlerinin işitme engelliler ve görme engelliler için işaret dili ve seslendirme ile verildiğini duyurdu.
Türk İşaret Dili Tercümanı sayısını artırmak için harekete geçildi
Türk İşaret Dili Tercümanlarına verilen önemin de altını çizen Selçuk; Bakanlık bünyesinde 56 Türk İşaret Dili Tercümanını istihdam ettiklerini, yapılacak bir sınav sonrasında yeni alımlarla bu sayıyı arttıracaklarını kaydetti.
2020 yılında Türk İşaret Dili Tercümanlarına yönelik de faaliyetler hızlandırıldı. Türk İşaret Dili Tercümanları İş Takip Modülü pilot uygulaması başladı. Türk İşaret Dili Tercümanı bulunmayan illere tercüman ataması yapmak, ayrıca 7/24 işitme engelli vatandaşlara hizmet vermek amacıyla çalışmaları devam eden Çağrı Merkezinde görevlendirilmek üzere Türk İşaret Dili (TİD) tercümanı adaylarının dil yeterliliklerinin belirlenmesine yönelik Ankara Üniversitesi TÖMER bünyesinde ilk TİDYES (Türk İşaret Dili Yeterlilik Sınavı) 14-16 Kasım 2020 tarihlerinde yapıldı.
Yılın son günü Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Ankara Üniversitesi arasında "Türk İşaret Dili" çalışmaları iş birliği protokolü imzalandı. Bakan Selçuk, "Bu protokolle temel hedefimiz, Türk İşaret Dili üzerine çalışmalar yaparak, sağlık, hukuk, eğitim gibi farklı alanlarda terminoloji geliştirmek. Aynı zamanda bu alanda yetişmiş insan kaynağı sağlamak ve toplumsal farkındalığa katkı sunacak çeşitli etkinlikler de gerçekleştireceğiz." dedi.
İletişim Merkezleri Aracılığıyla İşaret Dili Tercüme Hizmeti Verilecek
Alanda çalışan sivil toplum kuruluşları, kamu kurum ve kuruluşları ile üniversitelerin temsilcilerinin katılımıyla “Türk İşaret Dili Uygulamalarının Geliştirilmesi ve Yaygınlaştırılmasına Yönelik Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik” çalışmalarının sürdürüldüğünü belirten Bakan Selçuk, Alo 183, Alo 144 ve Alo 170 Çağrı Hatlarında Türk İşaret Dili bilen personel görevlendirilerek, işitme engelli vatandaşlarımıza görüntülü hizmet verildiğini hatırlattı.
İşitme engellilerin bilgiye, temel hizmetlere ve ürünlere erişimleri ile karşılaştıkları sorunlara değinen Bakan Selçuk, sorunların çözümü ve erişimlerinin hızlandırılması kapsamında Bakanlığımız bünyesindeki çağrı merkezleri ile işaret dili tercüme hizmeti verilmesi için çalışmaların başladığını belirtti.
Bakan Selçuk, işitme engellilerin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan hizmetlere e-Devlet üzerinden erişimi ile ilgili çalışmaları sürdürdüklerini de kaydetti.
İşitme engelli bireyler için “Koronavirüs Bilgilendirme Rehberi” hazırlandı
İşitme engelli bireyler ve ailelerine yönelik “Koronavirüs Bilgilendirme Rehberi” hazırlandı ve rehber hem Türk işaret Dili çevirisi içeren video formatında, hem de PDF formatında erişime açıldı. Aynı zamanda Pandemi sürecinde Sağlık Bakanlığı “Koronavirüs kamu spotları” ve “Sağlık bilgilendirme’’ videolarının işaret dili ile erişimleri sağlandı.
EBA TV ders içerikleri işaret diline çevrildi
Pandemi döneminde uzaktan eğitim devam ederken EBA TV’de de engellilere yönelik içeriklere yer verildi. Engelliler haftası kapsamında “Temel Türk İşaret Dili” Ders içerikleri hazırlanarak video kayıtları yapıldı ve EBA TV de yayınlandı. Aynı zamanda bulundukları şehirlerde kaynaştırma eğitimine devam eden işitme engelli öğrencilerin derslerde ve okulda yaşadığı sorunları anlattıkları farkındalık çalışması da EBA TV’de yer aldı. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından düzenlenen EBA TV ders içerikleri de işaret diline çevrildi.
Engellilerin dini bilgilere ulaşımını kolaylaştırmaya yönelik adımlar da atıldı; ‘Aile’ temalı hadisler Türk İşaret Diline çevrilerek erişime sunuldu. Ayrıca Çocuk Hakları Sözleşmesi Türk İşaret Dili’ne çevrildi. Engelli Hakları Sözleşmesinin Türk İşaret Dili çeviri çalışmaları da başladı.
Önemli etkinlikler de düzenlendi; 22.05.2020 tarihinde İşitme Engellilere Yönelik alanda çalışan Sivil Toplum Örgütü temsilcileri ve Akademisyenlerle ilk defa ‘STK-Akademisyen Buluşması’ toplantısı düzenlendi. 23 Eylül 2020’de Uluslararası İşaret Dilleri gününde “Türk İşaret Dilinin Dünü, Bugünü ve Yarını” başlıklı çevrimiçi panel gerçekleştirildi. Ankara üniversitesi rektörlüğü ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü arasında “Türk İşaret Dili Çalışmaları” İşbirliği protokolü de hazırlandı.
81 İl kapsamında işitme engelli bireylerin; 7/24 iletişim ihtiyacını karşılayabileceği ‘‘ TİD Engelsiz Erişim Merkezi Projesi’’ de sürüyor. Bu proje ile engellilerin işaret dili tercümanına sürekli ulaşabilmesi ve tüm mecralara engelsiz erişebilmesi sağlanıyor.