Açlık ve Yoksulluk Sınırı

Dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarı 2 bin 478 liradır. Bu harcama tutarı sadece gıda için yapılması gereken minimum tutardır. Açlık sınırı üzerinden hane halkı tüketim harcamaları esas alınarak yapılan hesaplama sonuçlarına göre ise yoksulluk sınırı 8 bin 570 lira olarak gerçekleşmiştir.

Sağlıklı beslenmek için her aile ferdinin alması gereken kalori miktarı farklılık göstermektedir. Yetişkin bir erkeğin sağlıklı bir biçimde beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık karşılığı 663 TL'dir. Bu değer yetişkin bir kadın için 640 TL, 15-18 yaş bir genç için 705 TL, 4-6 yaş arası bir çocuk için 470 TL'dir. Sağlıklı bir biçimde beslenmenin toplam aile bütçesine maliyeti ise 2 bin 478 TL olarak tespit edilmiştir. Bu tutar söz konusu ailenin sadece gıda harcamaları için yapması gereken zorunlu tutardır. Eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama tutarı 8 bin 570 TL'ye ulaşmaktadır.

17 Yılda Açlık Sınırı 5.32 Kat Arttı

2003 yılının Aralık ayında 4 kişilik bir aile, günlük minimum 15.5 TL’ye sağlıklı beslenebilirken, bugün ancak 82.6 TL’ye sağlıklı beslenebilmektedir. Buna göre 17 yıl zaman zarfında açlık sınırı 5.32 kat arttı. Aynı dönemde enflasyondaki artış ise 4.85 kat oldu. Açlık sınırındaki artış genel enflasyonda yaşanan artıştan daha fazla oldu.

Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi dört kişilik bir ailenin sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için, günlük en az 82.6 TL, aylık 2 bin 478 TL’lik harcama yapması gerekiyor.

Buna göre yetişkin bir kadının sağlıklı beslenmesi için yapması gereken günlük harcama tutarı 21.32 TL, yetişkin bir erkeğin 22.09 TL, 15-18 yaş arası bir gencin 23.51 TL, 4-6 yaş arası bir çocuğun ise 15.66 TL'dir.

Sağlıklı Beslenme İçin En Önemli Harcama Kalemi Süt Ve Süt Ürünleri

Günlük harcamalarda Aralık 2020’de en yüksek maliyet grubunu süt ve süt ürünleri grubu 28.61 TL’lik harcama gereksinimi ile oluşturmaktadır. Et, tavuk ve balık grubu için yapılması gereken minimum harcama tutarı ise 16.19 TL'dir. Sebze ve meyve için yapılması gereken harcama miktarı 11.61 TL, ekmek için yapılması gereken harcama tutarı günlük 5.60 TL’dir. Katı yağ ve sıvı yağ ise 5.81 TL’lik masraf yapılması gereken ürün gruplarıdır. Yumurta için 1.49, şeker, bal, reçel ve pekmez için ise 4,12 TL harcama yapılması gerekmektedir.

Aile Bireyine Göre Harcama Gereksinimi

Daha dar bir gruplandırmaya göre harcamalarda süt ve süt ürünlerinin payı yüzde 34.8 ile en yüksek paya sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil grubunun payı yüzde 28.5 ile ikinci sıradadır. Sebze ve meyvenin harcamalar içindeki payı yüzde 14,6'dır. Ekmek, makarna vb. için ise pay yüzde 9.9'dur. Diğer gıda hacamalarının toplam içindeki payı ise yüzde 12.3'tür.

Her bir aile ferdinin sağlıklı beslenmesi için gerekinim duyduğu gıda grubu ve alması gereken kalori miktarı farklılık göstermektedir. Örneğin tüketilmesi gereken ekmek miktarı kadın ve erkek açısından anlamlı düzeyde farklıdır. Süt ve süt ürünleri tüketiminde 15-18 yaş arasındaki bir gencin harcama gereksinimi, yetişkin erkek ve kadından fazlayken, yumurta 4-6 yaş grubu için daha önemlidir. Günlük 82.58 TL'lik harcama içinde en maliyetli tüketim 8.01 TL ile 15-18 yaş arası bir gencin tüketmesi gereken süt ve süt ürünleri miktarıdır. 4-6 yaş arası bir çocuğun tüketmesi gereken yumurta miktarı yetişkinlerden fazladır.

İstanbul’da Açlık Sınırı 2 Bin 664 Tl

Araştırma kapsamında üç büyük ile ait Kasım 2020 dönemi açlık ve yoksulluk sınırı verileri de hesaplanmıştır. Buna göre İzmir'de açlık sınırı 2 bin 720 lira olarak belirlenmiştir. İzmir'i, İstanbul 2 bin 664 liralık açlık sınırı ile takip etmektedir. Ankara'da ise açlık sınırı 2 bin 443 lira olarak tespit edilmiştir.

Araştırma kapsamında önemli sanayi merkezlerindeki açlık sınırları da belirlenmiştir. Buna göre Bursa, Eskişehir ve Bilecik bölgesinde açlık sınırı 2 bin 505, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova bölgesinde açlık sınırı 2 bin 2570, Zonguldak, Bartın ve Karabük bölgesinde açlık sınırı 2 bin 492, Adana ve Mersin bölgesinde açlık sınırı 2 bin 331 lira olarak belirlenmiştir. Ayrıca açlık sınırı Gaziantep, Kilis, Adıyaman bölgesinde 2 bin 199, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye bölgesinde 2 bin 289, Şanlıurfa ve Diyarbakır bölgesinde 2 bin 274, Trabzon, Ordu, Rize, Artvin, Gümüşhane, Giresun bölgesinde 2 bin 465 liradır.

Bölgelere Göre Açlık Sınırı

Bölge	Açlık Sınırı
İzmir-TR31	2.720
İstanbul-TR10	2.664
Tekirdağ, Edirne, Kırklareli-TR21	2.582
Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova-TR42	2.570
Aydın, Denizli, Muğla-TR32	2.520
Balıkesir, Çanakkale-TR22	2.510
Bursa, Eskişehir, Bilecik-TR41	2.505
Zonguldak, Karabük, Bartın-TR81	2.492
Antalya, Isparta, Burdur-TR61	2.490
Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane-TR90	2.465
Ankara-TR51	2.443
Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak-TR33	2.437
Kastamonu, Çankırı, Sinop-TR82	2.410
Samsun, Tokat, Çorum, Amasya-TR83	2.398
Van, Muş, Bitlis, Hakkari-TRB2	2.388
Mardin, Batman, Şırnak, Siirt-TRC3	2.364
Adana, Mersin-TR62	2.331
Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan-TRA2	2.322
Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli-TRB1	2.318
Erzurum, Erzincan, Bayburt-TRA1	2.316
Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir-TR71	2.290
Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye-TR63	2.289
Kayseri, Sivas, Yozgat-TR72	2.284
Şanlıurfa, Diyarbakır-TRC2	2.274
Konya, Karaman-TR52	2.238
Gaziantep, Adıyaman, Kilis-TRC1	2.199