23. Dünya Enerji Kongresi'nde Liderler Buluştu

İstanbul’da düzenlenen 23. Dünya Enerji Kongresi’nin ilk gününde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile bir araya geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tüm dünyayla ‘Barış için paylaşalım’ mesajını vermek istiyoruz” dedi.  

Konuşmasında bugün dünyada 1.1 milyar insanın elektrikten mahrum olduğunu, bunların 650 milyonunun Sahraaltı Afrika’da yaşadığına dikkat çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan şöyle dedi: “Tüm dünyaya ‘Barış için paylaşalım’ mesajını ulaştıralım istiyoruz. Türkiye olarak söz sahibi olduğumuz bu platformlarda Afrika’da enerjiye erişim konusu ayrıntılı şekilde ele alınacak. Bizim Afrika ile ilişkilerimiz daha farklı. Ülkemizin geçmişinde sömürgecilik yoktur. Afrika’daki çalışmalarımızı, Afrika’nın imkanlarını Afrikalılarla değerlendirmeye çalışıyoruz. Enerji sorunu çözülmeden kalkınmadan, yatırımdan, beslenmeden, ısınmadan bahsedebilmemiz mümkün değil. Bölgedeki bu aciliyet nedeniyle çalışmalarımızı bu bölgede yoğunlaştırdık."

TÜRKMEN GAZINI TANAP’IN PARÇASI YAPACAĞIZ
Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü: “Türkiye enerjide büyük ölçüde dışa bağımlı bir ülke. 14 yıldır da dünya ortalamasının üzerinde bir büyüme oranına sahip. Biz enerji arz güvenliğimizi sağlamak ve enerji sepetimizi çeşitlendirmek için uğraşıyoruz. Mavi Akım, İran ve Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı projeleri Türkiye’nin konumunu küresel ölçekte kanıtlamıştır. Azerbaycan ile birlikte geliştirdiğimiz TANAP projesini inşa ediyoruz. Azeri gazı Türkiye ile birlikte Avrupa’ya ulaşmış olacak. Türkmen gazının da bunun bir parçası olmasına çalışıyoruz. Türk Akımı’nın ikinci aşaması Avrupa Birliği piyasalarındaki gelişmelere bağlı gelişecek. Ülkemizin doğalgaz ticaret merkezi olması anlamında büyük yatırımlar gerçekleştireceğiz. Enerji dediğimiz zaman üç boyutu var. Tedarik, taşıma ve tüketim. Tedarikçi bir ülke değiliz. Biz tüketici ve taşıyıcı bir ülkeyiz. Bu iki özelliğimizi teknoloji ile bir araya getirerek, altıncı doğalgaz projesini birlikte hayata geçiriyoruz.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasından notlar:

ÜÇÜNCÜ SANTRAL İÇİN ARAYIŞ İÇİNDEYİZ
“Önem verdiğimiz bir diğer alan da nükleer enerjidir. 2011 yılında Rusya ile bir anlaşma (Akkuyu Nükleer Santrali Projesi) imzaladık. Sinop’ta da bir anlaşma imzaladık. Şimdi de üçüncü bir nükleer santral için arayış içindeyiz, buna ihtiyacımız var.”

TÜRKİYE’YE YATIRIM YAPAN PİŞMAN OLMAZ
“Türkiye, yenilenebilir enerji açısından zengin kaynaklara sahiptir. Enerjinin tüm alanında yatırım fırsatları mevcuttur. Türkiye’ye yatırım yapan bugüne kadar asla pişman olmamıştır, bundan sonra da pişman olmayacaktır.”

SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA ANLAYIŞI ÖNEMLİ
“Düşen petrol fiyatlarının enerji yatırımlarını düşürme ihtimali üzerinde önemle durulmalıdır. Bunu önlemek için daha yakın bir koordinasyon ve işbirliği içinde çalışmamız gerekiyor. Özellikle özel sektör ile kamunun yakın işbirliği önemlidir. Tüm bu proje ve yatırımların sürdürülebilir kalkınma anlayışıyla yapılması gerekiyor.”

PUTİN: ÜRETİM YATIRIMLARININ AZALMASI PETROLÜ VURACAK
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, konuşmasında, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik talebin arttığını, dağıtık elektrik ağları gibi yeni teknolojilerin ise bu süreci daha da hızlandırdığını söyledi.

“FOSİL YAKIT EGEMENLİĞİ SÜRECEK”
Buna rağmen petrol ve doğalgaz kullanımının da arttığına dikkat çeken Rus lider, “Çin gibi büyük ülkelerde otomobil üretimi sayesinde talep artıyor. Özellikle LNG kullanımının artması, doğalgazı küresel bir enerji haline getiriyor. On yıl sonra LNG ithalatı boru hattı ithalatını geçecek. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) tahminlerine göre dünyamız hala 30 yıl daha fosil yakıtların egemenliğinde kalacak” dedi.

“ÜRETİM KISINTISI SEKTÖRÜ VURACAK”
Orta vadeli tahminlerin herkese çok şey anlattığını ifade eden Putin,

“Bugünkü hidrokarbon kaynakları arz fazlalığı nereden çıktı? Bu arz artışı petrol çıkarma teknolojisindeki gelişmeler ve finansman bulmadaki kolaylıklardan kaynaklanmıştır” diye konuştu. Son iki yılda petrol çıkarmada sermaye harcamalarının yarım trilyon civarında azaldığına işaret eden Putin şöyle devam etti:

“Fazla üretimin yerini enerji açığına bırakması ve fiyat dalgalanmaları kaçınılmazdır. Bu da hem üreticiyi hem tüketiciyi vuracaktır. İnanıyoruz ki kasım ayındaki OPEC toplantısında piyasalara pozitif sinyaller verilecektir. Enerji türbülansı koşullarında hem tüketiciler hem de üreticiler sorumlu olmalıdır. Serbest ticaret ve adil rekabet koşullarından yanayız. Özellikle şunu kaydetmek isterim ki, bazı ülkelerin siyasi olarak enerji yatırımlarının kısıtlanması doğru değildir. Bazı iş adamlarına bazı yatırımları ucuza kapatın gibi talimatlar oluyor. Bu tür hareketler enerjide istikrarı olumsuz etkiliyor.”

ENERJİ ARZINA YÖNELİK TEŞVİKLERE DEVAM
Konuşmasına “Değerli meslektaşlarım” diye devam eden Putin, Rusya’nın uzun süreli enerji arzına yönelik teşviklerine devam edeceğini belirtti. Rusya’nın enerji arz güvenliğinde önemli bir ülke olmaya devam edeceğini kaydeden Putin şöyle konuştu:

“Avrupa’ya enerji sağlıyoruz. Mesela geniş dağıtım sistemine girdik. Şu anda Kuzey Akım 2 üzerinde çalışıyoruz. Burada Türk Akımı’nı da gerçekleştirmek istiyoruz. Doğu ülkelerine de hidrokarbon ihracatına devam edeceğiz. Geleneksel ve yeni piyasalara enerjimizi ulaştırmak için yeni projeler geliştiriyoruz. Çin için Sibirya’nın Gücü projesini hayata geçiriyoruz. Sera gazı emisyonu kısıtlamasında da gerekli girişimlerde bulunuyoruz. Tüm paydaşlarımızla çalışmalarımıza devam edeceğiz. Türkiye şu anda büyük projeler açısından zor zamanlardan geçiyor.”

VENEZUELA DEVLET BAŞKANI MADURO: ENERJİ KAYNAKLARININ ÇEŞİTLENDİRİLMESİ GEREK
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, 23. Dünya Enerji Kongresi’nde yaptığı konuşmada, ülkesi için 100 yıldır petrol rezervlerinin korunmasının çok büyük bir sorumluluk olduğunu belirterek “Doyumsuz vampirler var. Ekonomide siyasette ve enerjide bunlara karşı da mücadele ediyoruz. Petrolde büyük bir zenginlik var ama 21. yüzyılda bazı yeni sinyaller arıyoruz ve enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi gerekiyor” dedi.

Ülkesinin enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi konusunda özellikle finans alanında bazı girişimleri olacağını anlatan Maduro, “İşte ben de bu etkinlik aracılığıyla söylüyorum, Venezuela’da yatırımcılar için büyük fırsatlar var ve lütfen gelin. Kazan kazan ilkesiyle yapılabilecek çok şey var” diye konuştu.

Petrol fiyatlarından kaynaklanan baskının tüm piyasaları etkilediğini belirten Maduro şöyle devam etti: “Fiyatlar artık sürdürülebilir olmaktan çıktı. Maliyetlerin bile altında olduğunu söyleyebiliriz. Yatırım konusunda büyük ülkeleri, orta büyüklükteki ülkeleri de çok zorlayan bir durum bu. OPEC ülkeleri bir anlaşmaya varmalı. Fiyatlar daha adil, gerçekçi ve yatırımcıları teşvik edebilecek boyutta olmalı. Dolayısıyla burada bazı mekanizmalara ihtiyacımız var. Petrol çok önemli bir enerji kaynağı, işliyoruz ama yeni mekanizmalara ihtiyacımız var. Ancak bu sayede adil ve istikrarlı bir piyasaya ulaşabiliriz. Piyasanın istikrarı için elimizden geleni yapmaya hazırız. Her kesimle görüşüyoruz ve hep söylüyoruz, petrol dünyasında adil ve gerçekçi fiyatlar olması lazım. Enerji dünyasında yatırımların teşviki için istikrar ve enerji kaynaklarını çeşitlendirmek çok önemli.”

Maduro önümüzdeki yıllarda kuzeydeki gaz rezervinin de işleme alınmasıyla birlikte ülkesinde enerjiyle ilgili çok önemli gelişmeler yaşanacağını kaydetti. Bu çerçevede finansman ve yeni teknolojilere ulaşmada işbirliği konusunda 120 ülke ile görüşme halinde olduklarını anlatan Maduro “Yenilenebilir enerjide de işbirliği gerekiyor. Bir dönüşüm aşamasındayız ve tüm ülkelerin enerjiye ve yeni teknolojilere erişimi olması gerekiyor. Adalet ve ortak kalkınma için bir işbirliği içinde olmamız gerekiyor” ifadelerini kullandı.

TÜRKİYE’DEKİ ENERJİ GÜVENLİĞİ TÜM DÜNYA İÇİN ÖNEMLİ
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İstanbul’daki ‘Enerji Olimpiyatları’nda’ yaptığı konuşmada, Türkiye'nin enerji dünyasında önemli bir role sahip olduğunu belirtti. Türkiye'deki enerji güvenliğinin sadece dost ülkeler için değil tüm dünya için çok önemli olduğunu vurgulayan Azerbaycan lideri Aliyev, “19. yüzyıl başlarında ilk kez endüstriyel petrol çıkarıldı. Sonra ise denizde çıkarılan petrol ilk kez Azerbaycan’da yapıldı. Çıralı ve Güneşli petrol yatakları dünyadaki en büyük petrol sahalarından biridir” dedi. Azerbaycan’ın dünya pazarlarına çıkışı olmayan ülkelerden biri olduğu için üç boru hattına sahip olduğunu kaydeden İlham Aliyev, “Yine dünyanın en büyük doğal gaz sahası Şahdeniz, Azerbaycan’da bulunuyor” diye konuştu. Aliyev, Azerbaycan Şahdeniz doğalgazını Türkiye ve Avrupa’ya taşıyacak TANAP anlaşmasını da tarihi bir anlaşma olarak nitelendirdi.

KIBRIS SORUNUNUN ÇÖZÜLMESİ, BÖLGEDEKİ ENERJİ KAYNAKLARINA DESTEK SUNACAK

KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı da, 23. Dünya Enerji Kongresi’nde bir konuşma yaptı. Akıncı, su ve hava gibi enerjinin de yaşamın vazgeçilmezleri arasında yer aldığına işaret ederek şunları söyledi:

“Bir süredir global koşullar enerji sektöründe ciddi zorluklar yaratıyor. Petrol fiyatlarının düşüşüne, ekonomik büyümedeki düşüş kadar arzdaki artış da yol açmıştır. Avrupa Birliği ülkelerinde güneş ve rüzgar enerjisi önemli oranlarda ciddi arttı, önümüzdeki 35 yılda daha da artması bekleniyor. Dünyadaki sera gazı salımının 35 yıl içinde bugünkünün beşte birine inmesi hedefi konulmuştu. Buna rağmen günümüzde enerji üretiminin büyük bir bölümü fosil yakıtlarından gelmektedir. Risk ve istikrarsızlıkların arttığı bu dönemde enerji çeşitlendirmesi her ülke için çok önemlidir. Kıbrıs sorununun çözülmesi bölgenin enerji kaynaklarına da ciddi katkı sunacaktır. Sadece Kıbrıs ve Türkiye için değil çok daha geniş bir coğrafyaya yayılan fırsatlardan bahsedebiliriz.”

"GÜNEŞ VE RÜZGAR KAPASİTEMİZ ARTIYOR"
Türkiye’nin enerjide yüzde 70 düzeyinde ithalata bağımlı olduğunu kaydeden Binali Yıldırım şunları söyledi:

“Enerji talep artışının en hızlı büyüdüğü ikinci ülkeyiz. Dünya ortalamasının en az üç katı fazla büyüyen enerji ihtiyacımızın güvenli şekilde tedariki açısından enerji sepetimizi bu gerekliliğe cevap verecek şekilde esnek oluşturacağız. Özellikle yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarımızı da değerlendireceğiz. Yüksek enerji potansiyelimizi değerlendirecek güneş ve rüzgar kapasitemizi arttırıyoruz. Dolayısıyla 2023 yılı hedefimiz bu oranın üzerine çıkmaktır. Jeotermal ısı uygulamalarında ülkemiz dünyadaki ilk 15 ülkeden biridir. Bu konuda da master planlamalarımız tamamlanma aşamasında. AB ile işbirliğine de arttırarak devam edeceğiz. Türkiye’nin bir enerji ticareti merkezi haline getirilmesi çeşitli projelerle destekleniyor.”

BİNALİ YILDIRIM: EN AZ 2040'A KADAR PETROL, GAZ, KÖMÜRE DEVAM
Başbakan Binali Yıldırım, dünyanın temel enerji ihtiyacının en azından 2040 yılına kadar petrol, kömür ve doğalgazdan oluşan hidrokarbon kaynaklarla karşılanacağını söyledi.

Başbakan Binali Yıldırım, 23. Dünya Enerji Kongresi’nde yaptığı konuşmada, Kongre’nin enerji olimpiyatları tanımının hakkını yerine getireceğine inandığını söyledi. “Enerji olimpiyatları enerjiye erişim ve kullanım konusunda bizi çok hızlandırsın ama fiyatlarda çok yükseklere çıkmayalım” diyen Başbakan Binali Yıldırım şöyle devam etti:

“Enerji alanında karşılıklı menfaatlerin gözetildiği bir işbirliği önem kazanıyor. En azından 2040’lı yıllara kadar temel enerji ihtiyaçlarımızı fosil yakıtlar karşılayacak. Fukuşima faciası bazı ülkelerde nükleer santrallerin kapatılmasına yol açsa da genel eğilim yeni gelişmiş teknolojilerle nükleer yatırımların yapılacağını gösteriyor.”

ORTAK ENERJİ PROJELERİ TERÖRÜ ÖNLER
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, bölgesel ortak enerji projelerinin, terörün ve ihtilafların önlenmesinde önemli bir işlev göreceğini söyledi.

Enerji Bakanı Berat Albayrak da yaptığı konuşmada, enerji kaynaklarının siyasi istikrarın sağlanamadığı coğrafyalarda yoğunlaştığına işaret etti. Bu kaynakların güvenli bir şekilde taşınmasının büyük önem taşıdığını kaydeden Albayrak, şöyle dedi:

“Türkiye, Batı ile Doğu'yu buluşturarak doğal kaynakların sorunsuz bir şekilde bölge coğrafyasına ulaşmasında önemli bir rol oynuyor. Temel kaygımız küresel barış ve istikrarın sağlanması. Politikalarımızı oluştururken enerjiyi yapıcı bir enstrüman olarak kabul ediyoruz. Uluslararası projelerin bölgesel huzur çıtasını yükseltmek için bir fırsat olacağına inanıyoruz. Türkiye ulusal menfaatleri çerçevesinde bu kazan- kazan prensibine dayanan bölgesel arz güvenliğine katkı sağlayacak ve huzuru önceleyen her projenin müttefiki olacak, hayata geçmeleri yönünde sorumluluk almaktan kaçmayacak.”

TERÖRE KARŞI ORTAK ENERJİ PROJELERİ

Bölgesel enerji projelerinin, ortak aklı harekete geçirerek, kangren haline gelmiş bölgesel itilafların ve terör faaliyetlerinin önlenmesinde önemli bir işlev göreceğini savunan Enerji Bakanı Berat Albayrak, “Yeter ki bizler kaynakların daha adil dağılımını sağlayalım, kaynakları huzurun inşası için ve barış için paylaşalım” diye konuştu.