Çocuklar için Evdeki Tehlike: Youtube

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı geçtiğimiz haftalarda YouTube’da çocuk istismarı içerikli videolara erişim engeli getirmişti. Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi Uzmanlarından Psikolog Neslihan Turan, bu içeriklere karşı aileleri dikkatli olması gerektiğini belirtti.

Günümüzde oldukça yaygın kullanılan, modern yaşamın da bir ihtiyacı haline gelen internet kullanımı yetişkinlerin olduğu kadar artık çocukların da hayatında oldukça fazla yer alıyor. Yetişkinlerin hayatlarını kolaylaştıran ve birçok avantajının olduğu bilinen internetin, çocuklar için de eğitim, eğlence ve keşif açısından çok değerli olduğu bilinmektedir. Ancak bilinçsizce, aile kontrolü olmadan, uzun saatler harcanarak kullanılan internet platformları, çocukların fizyolojik, bilişssel ve psikolojik gelişimleri açısından birçok riske kapı açmaktadır.

Ulaşması Çok Kolay
Yaşları gereği öğrenmeye, keşfetmeye, her şeyi çok fazla sormaya ve sorgulamaya hazır olan çocuklar için filtresiz internet büyük bir tehlike oluşturmaktadır. Kontrol edilmediği zaman rengarenk içerikleri, eğitici görünen başlıkları, sevilen çizgi film karaterlerinin kullanıldığı şiddet içerikli, cinsellik içeren, korku ve kaygı oluşturabilecek, yasal olmayan birçok videoya ulaşmaları çocuklar için bir “tık” kadar kolay olacaktır.

Faydasının da tehlikelerinin de yadsınamayacak kadar çok olduğu bilinen bu riskli internet platformlarından biri olan Youtube, son dönemlerde çocukların hayatında büyük bir yer kaplamaktadır. Tek bir tıklama ile çocuğun gelişimine katkı sağlayacak milyonlarca videonun bulunduğu bu platformda, yine aynı hızla riskli içeriklere sahip olan milyonlarca videoya ulaşmak da oldukça kolaydır.

Psikososyal gelişimlerine zarar veriyor
Youtube vidolarının çok fazla reklam içermesi, önerilen videolar veya otomatik olarak bir sonraki videoya geçmesi gibi özelliklerinden dolayı bazen çocukların kendi erişimleri dışında, bu olumsuz videolara otomatik olarak maruz kaldığı da bilinmektedir. Maruz kalınan veya tercih edilen bu videolar yüzünden çocukların zihinleri yıkanmakta ve psikososyal gelişimlerine zarar vermektedir. Bilinçsiz kullanılan bu sitelerde erişilen şiddet içerikli videolar, öfke sorunlarına; cinsel içerikli videolar travmatik anılara; korku içeren videolar ise kaygı bozukluklarına sebep olabilmektedir. Çoğu zaman ailelerin önlem olarak kullandığı “filtreleme” yöntemleri yeteriz kalmakta, bazı içeriklerin bu filtrelerden sızabildiği bilinmektedir.

Aileler Dikkatli Olmalı
İnternet erişim sıklığı açısından günlük hayatı sportif aktivitelerle, aile ile ortak yapılan planlarla, kendi sosyal çevresiyle dolu olan çocukların daha az internet kullandığı ve bu sayede risklerden daha uzak kaldığı bilinmektedir. Aile içi iletişimin kuvvetli olduğu, sosyal anlamda kendini yeterli hisseden çocukların internetle doldurmak zorunda oldukları boşlukları bulunmamaktadır. Bu kuvvetli sosyal hayat dışında çocuğunuz tabii ki internet ile vakit geçirmek isteyecek ve belli düzende bu erişimi sağlamak onun için gerekli olacaktır. Ancak dikkat edilimesi gereken yaş dönemleri ve riskler hiçbir zaman göz ardı edilmeyerek, bunlara önem verilmesi gerekmektedir.

Ergenlik dönemine kadar çocukların internet kullanımı aile gözetiminde, belli saat dilimlerinde ve video içerikleri kontrol edilerek sağlanmalıdır. Youtube-internet kullanma aracı ile çocuk yalnız bırakılmamalı, yanında bir yetişkin mutlaka bulunmalıdır.

Ergenlik döneminde ise çocukların keşif duyguları çok yoğunlaşmakta ve aileden bağımsız hareket etme isteği oldukça artmaktadır. Bu dönemlerde internet sınırlandırılması çocukla beraber organize edilmeli, arama geçmişleri kontrol edilmeli ve riskli durumlarla ilgili bilgilendirme yapılmalıdır. Tanımadığı kişilerle konuşmaması, kişisel bilgilerini kimseye vermemesi, herhangi bir tehditle karşı karşıya kaldığında iletişimi kesip aileye bilgi vermesi, olumsuz içeriğe maruz kaldığında bunu paylaşması gibi konularda çocuk bilgilendirilmelidir. Karşılaşılan olumsuzluklar sonucu internet yasağı koymak, öfkeli ve ani reaksiyonlar vermek çocuğunuzun güvende olmasını sağlamayacaktır. Bu gibi durumlar aile içi iletişim zorlukları oluşturacak ve çocuğunuzun sanal dünyaya daha fazla girmesine sebep olacaktır. Bu nedenle birlikte oluşturulan kurallar, gereken filtrelemeler ve kontroller dışında, çocuğunuzun bilgisayar başında durma sıklığını azaltacak sosyal etinlikler planlamak süreci yönetmek açısından daha güvenli olacaktır.

Bağımlılık Yapıyor
Youtube videolarının ard arda izlenmesi ile alınan haz sonucu beynimizin seratonin salgıladığını gösteren araştırmalar bulunmaktadır. Bu da bir çeşit bağımlılığa sebep olmakta ve çocuğunuzun gelişimini oldukça olumsuz etkilemektedir. Yalnızca olumsuz içerikli videolar izlemek değil, içerik sağlıklı olsa da videolarla geçirilen saatlerin artması da bağımlılığa sebep olacak ve yine çocuğunuz için risk teşkil edecektir. Bu nedenle amaç çocuğumuzu yalnızca internetten korumak değil, karşılaşılabilecek zorluklara beraber başaçıkma becerileri kazandırmak olacaktır.

Unutmayalım ki çocuklarınızla oyun oynayarak hiçbir bağımlılığa sebep olmadan bolca seratonin salgılayabilirsiniz.