Gürer: “Çiftçinin Karagün Dostu TMO Müteahhit Dostu Çıktı”

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Ülkemizde çiftçinin karagün dostu olarak bilinen ancak AKP’nin 18 yıllık iktidarında piyasa belirleyen değil izleyen bir noktaya taşınan TMO’da yapılan ödemelerin çiftçiye değil de müteahhite gitmesi kurumun bugün geldiği noktanın göstergesidir” dedi.

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer TMO’nun hububat depolarının durumunu, soru önergesiyle TBMM gündemine taşıdı. 

Önergeyi yanıtlayan Tarım Bakanı Pakdemirli, Haymana’da aldığı depo yapım işini tamamlayamadan sözleşmesi feshedilen firmaya ödenen 44 milyon 295 bin TL tutarındaki hak edişle ilgili oluşan kamu zararının tahsili için hukuki süreç başlatıldığını açıkladı. 

Bakan Pakdemirli, verimli kullanılma imkânı olmayan TMO’ya ait taşınmazların satılarak ya da kiraya verilerek değerlendirildiğini bildirdi. 

TMO, SON 5 YILDA KAÇ DEPO YAPTI?

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından yanıtlanması istemiyle verdiği yazılı soru önergesinde, Son 5 yılda, TMO tarafından yaptırılan depo sayısı ile bu depoların illere ve kapasitelerine göre dağılımı nasıldır? Haymana’da, 30 bin ton kapasiteli hububat depo yapım ihalesini alan firma, işi tamamlamış mıdır? Firma, yaşadığı ekonomik zorluklar karşısında işin tasfiyesini istemiş midir? Bu konuda Hazine ve Maliye Bakanlığından istenen görüşe karşılık verilen cevap ne olmuştur? Bahse konu çelik silonun son durumu nedir?44.295.753,16 TL’lik hak ediş düzenlenen firma işi bitirmediyse bu konuda geri ödeme sağlanmış mıdır?

Niğde ili, Bor ilçesindeki TMO’nun idari bina ve siloları boşaltılmıştı. Harap duruma gelen bina ve silolar halen TMO’da mıdır? Bu bina ve siloların satış ya da kiralama işlemleri yapılmış mıdır?

Son 20 yılda, TMO’nun faaliyette olduğu yerlerde, kuruluşa ait olup boşaltılan veya devredilen depo ile bina sayısı kaçtır?” şeklindeki sorularına yanıt istedi. 

3 İLDE 4 DEPO YAPILDI 

CHP Milletvekili Gürer’in önergesini yanıtlayan Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli, TMO tarafından son 5 yılda yatırım programı kapsamında 120 bin ton kapasiteli hububat
depoları yapım işi çerçevesinde Eskişehir/Kaymaz’da 30.000 ton, Eskişehir/Sivrihisar’da 20.000 ton, Yozgat/Merkez’de 40.000 ton, Ankara/Haymana’da 30.000 ton olmak üzere toplamda 120 bin ton kapasiteli hububat deposu yaptırıldığını açıkladı. 

HAYMANA’DAKİ DEPO İŞİNİ ALAN FİRMA, İŞİ TAMAMLAYAMADI

Kaymaz, Sivrihisar ve Yozgat’taki depoların kısmi geçici kabullerinin yapılarak hizmete alındığını bildiren Bakan Pakdemirli, Ankara/Haymana’da 30.000 tonluk depo yerinin ise yüklenici tarafından tamamlanamadığını belirtti. 

SÖZLEŞME FESHEDİLDİ 

Söz konusu iş için yüklenicinin cezalı çalışma süresi dâhil olmak üzere sözleşme süresince sonlandırılmaya ilişkin herhangi bir talebi olmadığını ifade eden Bakan Pakdemirli, bu firmanın işin tasfiyesi için talepte bulunduğunu kaydetti. 

Yüklenicinin talebinin Hazine ve Maliye Bakanlığına iletildiğini, ilgili Bakanlıktan olumsuz görüş alınmasının ardından geçtiğimiz yıl Haziran ayında işe ait sözleşmenin TMO tarafından fesih edilerek genel hükümlere göre tasfiye yapıldığını anlatan Bakan Pakdemirli, “Haymana 30.000 ton depo yapım işine ait kalan eksikliklerin tamamlanması amacıyla 30.09.2019 tarihinde yeniden ihale yapılarak 23.10.2019 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Depo yapım işinin 28.05.2020 tarihinde tamamlanmasıyla geçici kabul işlemlerine başlanmıştır” dedi. 

İŞİ TAMAMLAYAMAYAN FİRMAYA 44 MİLYON LİRA HAK EDİŞ BEDELİ ÖDENMİŞ 

Bakan Pakdemirli, 44 milyon 295 bin lira tutarın yüklenicinin 120 bin ton kapasiteli hububat depoları yapım işi kapsamında sözleşmenin feshine kadar yapmış olduğu imalatlar karşılığı aldığı hakediş bedeli olduğuna dikkat çekerek, oluşan Kurum zararı konusunda yükleniciden gerekli tahsilin yapılabilmesi için hukuki sürecin başlatıldığını açıkladı. Gürer:  “Kamu kaynakları bu kadar çarçur edilmesi anlaşılır bir durum değil, bu başıboşluk başlı başına incelenmesi gereken bir durumdur” dedi.

BOR TMO BİNASI 2006’DA SATILMIŞ 

Niğde Bor ilçesinde TMO ait harap binaların akıbetini soran CHP milletvekili Ömer Fethi Gürer’e yanıt veren Bakan Pakdemirli, Niğde’nin Bor ilçesinde, TMO'ya ait bina ve çelik hangarların 2006 yılında satılarak kayıtlardan düşürüldüğünü, Bor İlçesinde TMO mülkiyetine ait herhangi bir taşınmazın bulunmadığını da bildirdi. Gürer, "Bölge tarımı için önemli tesisin, depoları ile satılması ve halen harap, yıkık, mezbelelik halde bulunması, TMO’nun bölgede yok edilişinin resmidir. Bir tarım kenti olan Niğde’nin Bor ilçesinde, TMO’ya ait binaların boşaltılarak satılmış olması,  tarımda kamunun elinin nasıl çekildiğinin örneğidir. Kime, niye ve neden satıldı? Bu depo ve binanın son hali de içler acısıdır” dedi.

VERİMLİ OLMAYAN TAŞINMAZLAR SATILIYOR 

TMO’ya ait kullanım dışı kalan depo ve bina bulunmadığını ifade eden Bakan Pakdemirli, verimli kullanılamayan veya verimli kullanım imkânı bulunmayan taşınmazların, değeri karşılığında satılarak, kiraya verilerek veya taşınmaza ihtiyacı olan diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredilerek değerlendirildiğini de sözlerine ekledi. Gürer, “TMO'nun işlevinin daraltılarak özelliğinin yok edilmesi, çiftçinin karagün dostunu eski günlerinden çok uzağa taşımıştır.” diye konuştu.

GÜRER DEPO TEZATINA DİKKAT ÇEKTİ 

Önerge sahibi CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, bazı illerdeki depoların satışa çıkarılırken veya kiraya verilirken, bazı illerde birden fazla depo yapılıyor olmasındaki  hangi talep ve kriterler esas alındığı kamuoyunca bilinmesinin gereğine  dikkat çekti. Gürer, “Ülkemizde çiftçinin karagün dostu olarak bilinen ancak AKP’nin 18 yıllık iktidarında piyasa belirleyen değil izleyen bir noktaya taşınan TMO’da yapılan ödemelerin çiftçiye değil de müteahhite gitmesi kurumun bugün geldiği noktanın göstergesidir” dedi.

İŞİ BİTİRMEDEN HAK EDİŞ ALAN FİRMALARA DİKKAT

Son yıllarda Kamu kurumlarından ihale alan bazı firmaların aldıkları yüksek miktarlardaki hak edişlere rağmen işi bitiremediklerine ve bu nedenle kamu zararının oluşmasına neden olduklarına şahit olunduğuna da vurgu yapan Gürer, kamu kurumlarının bu konuda daha dikkatli olmaları gerektiğini belirtti.