CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, 2014 yılından bu yana neredeyse yarım milyon esnafın iflas bayrağı çektiğini belirtti. Kepenk indiren esnaf sayısının her geçen gün arttığına dikkat çeken Budak, ekonomik krize karşı esnafa nefes aldıracak üçlü destek paketi için TBMM Başkanlığına yasa teklifi sundu. Teklifte, az kazanan esnaftan daha az gelir vergisi alınması, sigorta prim borçlarının affedilmesi ve kira stopajının kaldırılması yer alıyor.
CHP Antalya Milletvekili Budak, kanun teklifine ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
“2014’ten bu yana işlerini döndüremeyen neredeyse yarım milyon esnaf iflas bayrağını çekti. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu verilerine göre son 4.5 yılda kepenk indiren esnaf sayısı 481 bin 791’i buldu. Geçen yılın 8 ayında 64 bin 305 esnaf kepenkleri indirirken, bu yılın 8 ayında kepenk indiren esnaf sayısı ise yüzde 12 artışla 72 bin sınırına dayandı.
Özellikle bu yılın temmuz ve ağustos aylarında iflas eden esnaf sayısındaki artış dikkat çekicidir. Geçen yıl temmuz ağustos aylarında 12 bin 530 esnaf iş yerini kapatırken, bu yıl aynı dönemde kepenk indiren esnaf sayısı yüzde 50 artışla 19 bine çıktı. Halen iş yapan birçok esnaf da borç sarmalına teslim olmuş bir vaziyette, borcunu borçla çevirmeye çalışıyor. Ancak hem mevduat hem ticari kredi faizlerindeki yükseliş hem de enflasyon rakamlarındaki ciddi artış esnafı adeta can çekişir hale getirdi. Durum bu kadar vahimdir. Elbette ki esnafımızın bu haline seyirci kalamayız, kendi kaderine terk edemeyiz.
“ESNAF CAN ÇEKİŞİRKEN SEYİRCİ KALAMAYIZ”
Önümüzdeki dönemde büyümede ve ekonomik faaliyetlerde yavaşlama beklendiğinden, toplu iflas ve işyeri kapatmaları engellemek amacıyla, esnafları koruyacak tedbirler alınması iktidarın öncelikli yükümlülüğü olmalıdır.
Esnaf en büyük üç sorunundan biri işyeri kirası üzerinden esnafa yüklenen, kira gelirinden doğan vergiyi (kira stopajı), kira gelirini elde eden mülk sahibinden önce, esnafın peşinen ödemesidir. Bu durum, hem haksız bir düzen oluşturmakta hem de esnafın kazancını eritmektedir.
“SİGORTA PRİM BORÇLARI AFFEDİLSİN
İkinci büyük sorun ise SGK prim borç ve ödemeleridir. Bu yıl içerisinde çıkartılan 7143 sayılı “Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun” çerçevesinde, biriken prim borçları, faizleri silinerek yapılandırılmış, ancak imkânları sınırlı birçok esnaf bu olanaktan yararlanamamıştır.
“KİRA STOPAJI KALDIRILSIN, AZ KAZANAN ESNAF AZ VERGİ ÖDESİN”
Üçüncü sorun ise geliri çok düşük seviyelerde olan esnafın durumudur. Eşitsiz rekabet koşulları altında ezilen, SGK primlerini bile yatıramayan esnaf ve sanatkârlar sattığı malın yerine yenisini koyamamaktadır. Düşük gelirli esnafın bu bataktan kurtarılması için önlem alınması gerekmektedir. Bu çerçevede, asgari ücretin altında kazanan küçük esnaf ağır vergi yükünden kurtarılmalı, ekonomik olarak rahatlaması sağlanarak, yaşam standardı yükseltilmelidir.”