Tüfenkçi Açıkladı: Dış Ticarette ‘Takas’ Adımı

Takas yöntemi dünyaya açıldı, ithalat ve ihracatta “malı mal ile takas etmenin” kapsamı genişletildi. Dış ticarete katkı sunacak, Türkiye’nin dövize bağımlılığını azaltacak uygulamayı Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci açıkladı.

Önceden sadece İran ile sınırlı olan Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) kesintisi muafiyeti artık tüm ülkeleri kapsayacak. Böylece ülkeler vergisel avantajlardan yararlanacak ihtiyacı olan ürünü dövize ihtiyaç duymadan kendi elindeki ürün ile değiştirecek.

Bakan Tüfenkci bu kararın alınmasında dolardaki artışın payının olduğunu söyledi. “Takas yöntemini tüm dünyaya açtık” diyen Tüfenkci, bu yıl ithalatın yüzde 1’inin takas yoluyla gerçekleşmesi halinde ekonominin döviz talebinin 2 milyar dolar kadar azalacağına işaret etti.

Ticaret yaparken vergisel avantajlar sağlayacak olan uygulama 2017 yılı itibariyle hayata geçirildi. Sistemin elektronik ortamda takibini sağlamak için de alt yapı tamamlandı ve elektronik takip sistemi devreye girdi.

Tüfenkci, “Bu sistemde karşılıklı gümrükleme avantajlarıyla birlikte herkes kendi yerel para birimini kendi ülkesinde kullanmış oluyor” dedi. Takas yöntemini Çin başta olmak üzere pek çok dünya ülkesinin kullandığını aktaran Tüfenkci, hayata geçirilen çalışmaya ilişkin şu bilgileri paylaştı:

“KKDF kesintisi yapılmaması nedeniyle takas mekanizması ithalatçılar için önemli bir mali avantaj sağlamakta. Ancak, 2008 yılında kambiyo takibini kaldıran mevzuat değişiklikleriyle birlikte takas işlemlerinde KKDF istisnası uygulanamaz hale gelmişti. KKDF istisnasının uygulanarak takas yöntemiyle dış ticaret yapılabilmesinin önü, Maliye ve Ekonomi Bakanlıklarının desteğiyle Bakanlık olarak 2013 yılında yaptığımız düzenleme ile tekrar açıldı. Ancak söz konusu işlemlerin bankacılık sisteminin kullanılmadığı ülkeler ile yoğun olarak yapıldığı göz önünde bulundurularak bu ülkelerle olan ticaretle sınırlı kapsamda bir düzenleme yapılmıştı. Bu kapsamda da sadece İran ile olan ticarette KKDF’den istisna sağlanarak, takas bir ticaret yönetimi olarak uygulamaya kondu. 2017’nin ilk günlerinde yayımladığımız genelge ile ticaret erbabının takas ödeme şekliyle tüm ülkeler ile yapacakları ticarette, ithalatlarında KKDF istisnasından yararlanabilmeleri sağlandı.”

İlk uygulama ise geçen hafta Rusya ile başladı. Takas yöntemi 2008 yılına kadar tüm ülkeler ile uygulanmış ve söz konusu dönemde dış ticaretin yaklaşık yüzde 2’sini (3.5 milyar dolar) oluşturmuştu.   

Yeni dönemde takasın dış ticaretteki payının yeniden yüzde 2’ler seviyesine çıkacağını umduklarını ifade eden Tüfenkci, “2016 yılında ithalatımızın 200 milyar dolar olarak kaydedildiği ve bunun 2017’de yüzde 1’nin takas yoluyla gerçekleşmesi durumu düşünüldüğünde ekonominin ihtiyacı olan 2 milyar dolar kadar döviz talebinin, takas işlemleri sayesinde azalacağını değerlendiriyoruz” dedi.