“KOBİ’ler, Yüksek Faiz Nedeniyle Önünü Göremiyor”

Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Derneği (KOBİDER) Genel Başkanı Nurettin Özgenç, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 500 baz puan artırarak yüzde 35'e çıkardı. Öyle görülüyor ki Merkez Bankası faiz artışını rutine bağladı. 24 Şubat 2023 tarihinde yüzde 8.50 olan politika faizi 26 Ekim 2023 tarihinde yüzde 35 seviyesine yükseldi.

"Her ay faiz artışı yapılıyor bu nereye kadar? İş dünyasında moraller bozuluyor. KOBİ’ler, yüksek enflasyon ve TL'deki dalgalanma nedeniyle önünü göremiyor. Yüksek faiz oranları kredi kullanımını sınırlıyor. Bu gidişle iflaslar başlarsa, durum daha da kötüye gider. Dalga dalga reel sektöre, esnafa hatta vatandaşa yayılır. İşsizlik bugünkü seviyelerinin üstüne çıkar. Kaldı ki; yüksek işsizlik ve enflasyon halkın satın alma gücünü düşürür. Düşen talep piyasaları daha da zora sokar.

"YÜKSEK FAİZDEN DOLAYI EN BÜYÜK SIKINTIYI KOBİ’LER YAŞIYOR "

Son dönemde finansmana ulaşımın zorlaşmasından dolayı en büyük sıkıntıyı da; en fazla gözetilmesi gereken küçük ve orta ölçekli işletmelerimiz yaşamaktadır. Kredi faizlerindeki yükselişin yanı sıra, kredi limitlerinin reel olarak daraltıldığı ve kullanımda sıkıntılar yaşanmaktadır. Bazı bankalar da hiç kredi vermemektedir.

Esasen bugün geldiğimiz noktada faiz lobilerinin istediği oldu. Merkez Bankası kendini büyük oyuncuların eline bıraktı. Bundan sonra maalesef büyük oyuncular ne isterse onu yapmak zorunda olacak. Dolayısıyla bu sene geçti gelecek sene daha zor geçecek.

"FAİZLER YÜZDE 40’A DAYANDI BU GİDİŞLE NEREYE KADAR?"

Faiz oranları beklentilerin çok üzerinde yükseldi. Merkez Bankası'nın faizi 35 olursa KOBİ'lerin kullandığı faiz 45’in üzerinde olur. Bir yandan yüksek faiz, öte yandan yüksek kur küçük ve orta ölçekli işletmeleri ciddi sıkıntıya sokacak. Faiz maliyeti ciddi oranda artacak olan üretici KOBİ'leri zor günler bekliyor. Biliyoruz ki ekonomi yönetimi sadece Merkez Bankası’ndan ibaret değil. Bu nedenle hükümetten sağduyuyla hareket edip, özellikle üretici firmaları koruyacak kararları almasını bekliyoruz.

Merkez Bankası, faiz konusunda baskı altında tutuldu. Faiz silahını erteleyen Merkez Bankası, son 4-5 ayda beklenenin çok üstünde bir faiz artırımı yaptı. Merkez Bankası’nın reel kesim için daha cesur kararlar alması gerekiyordu. Gelinen noktada, hem yüksek faizin hem de döviz kurlarındaki oynaklığın bedelini ekonominin omurgasını oluşturan KOBİ’ler ödüyor. Mevcut şartlarda imalat yapmak ve istihdamı korumak artık büyük başarı olur.

Umarız, mümkün olan en kısa zamanda, bu faiz arttırımını geri alacak adımlar atılır. Bu aşamada, faiz artırımının işletmeler üzerindeki yükünü hafifletmesi için, hükümet, KOBİ’leri destekleyecek, istihdamı, yatırımları ve dolayısıyla büyümeyi artıracak ek tedbirleri acilen almalıdır.

"LOBİERİN DEĞİL, KOBİ’LERİN KORUNMASI GEREKİR!"

Merkez bankasının politika araçlarından olan faiz artırımı, kredi maliyetlerinden piyasa koşullarına kadar pek çok konuyu etkiliyor. Faiz artırımının yatırımları düşürmesi, büyüme verilerinde negatif bir tablo oluşturmaktadır. Yüksek faizden dolayı KOBİ'ler finansmana erişemiyor.

Biz demiyoruz ki bankalar önüne gelene kredi dağıtsın. Bankanın tabii ki parayı garantiye alması lazım ama kâr marjını düşürmesi lazım; mal üretip satanlar yüzde 10 bile kâr etmezken bankalar yüzde 90 kâr ediyor.

KOBİ’ler yüzde 40-45 faizlerle kredi aldığı zaman rekabet şansı kalmıyor. Son yıllarda KOBİ’ler, maliyetler yüzünden üretimi bırakıp al-satçı oldu. Dolayısıyla KOBİ’ler fahiş faiz artışlarından ötürü önlerini göremedikleri için üretemez hale geliyorlar. Biz KOBİDER olarak diyoruz ki; ekonominin omurgasını oluşturan KOBİ’lere düşük faizle kredi verilmeli ki üretim yapsınlar ve istihdama da daha fazla katkı sağlasınlar. Aksi halde lobiler kazanır, KOBİ’ler kaybeder!

Bundan 4 yıl önce Cumhurbaşkanı R. Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan ve Cumhuriyetin 100. yılı olan 2023'de hedeflenen 500 milyar dolarlık ihracat rakamına ulaşılamamasının yegane nedeni faizlerin yüksek ve tutarsız oluşundandır."