IMF Türk Krizlerini Sıraladı "Teğet'i Doğruladı"

Geçtiğimiz günlerde yayımlanan IMF Nisan 2016 Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nda ülkelerin 1980-2015 yılları arasında yaşadıkları dış kriz dönemlerine göre sınıflandırıldığı bölüm dikkatlerden uzak kaldı.

-IMF krizler listesinde, anayasa fırlatma sonrasında ekonominin yarısını batıran Ecevit dönemi 2000 krizi ve 2008 yıllarında yaşanan sorunlar yer aldı.

-Ancak IMF 2008’de Türkiye’nin yaşadıklarının ekonomik kriz sayılamayacağı şerhini düşerek bir anlamda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın o dönemdeki “teğet geçecek” söylemini yıllar sonra doğrulamış oldu.

Uluslararası Para Fonu (IMF)’nun Nisan 2016 Dünya Ekonomik Görünüm Raporu geçtiğimiz günlerde yayımlandı. Raporda ülkelerin 1980-2015 yılları arasında dış kriz dönemlerine göre ayrıldığı bölüm dikkatlerden uzak kaldı. Türkiye kriz listesine anayasa fırlatmayla açığa çıkan 2000 krizi ve 2008 yıllarında yaşanan sorunla gündeme geldi. Ancak IMF 2008’de Türkiye’nin yaşadıklarının kriz olmadığı şerhini düşerek bir anlamda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın o dönemdeki “teğet geçecek” söylemini yıllar sonra doğrulamış oldu.

IMF WEO raporunda ülkeler on yıllar itibarıyla yaşadıkları dış krizler itibarıyla kronolojik olarak sıralandı. 1980-89, 1990-2007 ve 2008-15 yıllarında hangi ülkelerin hangi yıllarda dış kriz yaşadıkları sınıflandırıldı. Söz konusu listede farklı bir şekilde ele alınan Türkiye’den değişik şekilde söz edildi.

1980’DEN SONRA

Listenin 1980-89 yılları arasında kriz yaşayan ülkeler bölümünde Türkiye bulunmuyor. Türkiye kanlı terör ortamından kurtulup 24 Ocak kararları ve 12 Eylül ile girdiği yeni dönemde krizlerle anılmadı. 1980-89 arası kriz yaşayan ülkeler arasında Güney Kore, Polonya, Romanya, Arjantin, Brezilya, Meksika, Hindistan yer aldı.

TÜRKİYE ECEVİT HÜKÜMETİYLE KRİZ LİSTESİNDE

1990-2007 yılları arasında dış kriz listesinde Türkiye Ecevit hükümetiyle ve ünlü 2000 anayasa fırlatma ve Türkiye ekonomisinin yarıya yakınının yok olması kriziyle temsil edildi. Ülkeler-krizler sıralaması şöyle oldu:

“Bulgaristan 1990

Arnavutluk 1991

Hırvatistan 1992

Slovenya 1992

Arjantin 1995

Meksika 1995

Kore 1997

Tayland 1997

Ermenistan 1998

Endonezya 1998

Moldova 1998

Ukrayna 1998

Brezilya 1999

Ekvador 1999

Türkiye 2000

Arjantin 2001

Brezilya 2001

Moldova 2002

Uruguay 2002

Paraguay 2003”

TÜRKİYE 2008-15 LİSTESİNDE DE VAR AMA…

Türkiye listenin 2008-15 yıllarını kapsayan dünyadaki dış krizler bölümünde de yer aldı. Ancak burada Türkiye’nin bulunmasına bir “kayıt” konuldu ve açıklama getirildi. Türkiye’nin IMF ile önceden anlaşmaya varılan borç ödemeleri dolayısıyla 2008’de krizdeymiş gibi göründüğü, gerçekte ise “Türkiye’nin ülke riskinin bu dönemde açık biçimde düştüğü ve ülkenin bir dış kriz deneyimi yaşamadığı” vurgulandı. Liste ve Türkiye şerhi şöyle:

“Ekvador 2008

Macaristan 2008

Letonya 2008

Türkiye (1) 2008

Ukrayna 2008

Ermenistan 2009

Belarus 2009

Gürcistan 2009

Romanya 2009

Sri Lanka 2010

Moldova 2011

Ukrayna 2014

Arnavutluk 2015

(1) 2008’deki Türkiye özel bir durum. O dönemde, devam eden IMF programı çerçevesinde önceden onaylanmış son dilim ödemesinin, Türkiye’yi kotasının yüzde 200’ünden fazla oranda IMF etkisine açık hale getirmesinden dolayı, bölüm kodlaması bunu bir kriz olayı olarak sınıflandırmaktadır, Türkiye’nin ülke riski açık biçimde düşse ve ülke bir dış kriz deneyimi yaşamasa da.”

‘TEĞET’İ DOĞRULADI

Böylelikle IMF, 2008’de Türkiye’nin yaşadıklarının kriz olmadığı şerhini düşerek bir anlamda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın o dönemdeki “teğet geçecek” söylemini yıllar sonra doğrulamış oldu.

ERDOĞAN NE DEMİŞTİ?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 20 Ekim 2008 tarihinde Dicle Üniversitesi yeni öğretim yılı açılış töreninde yaptığı ve kendisini muhalefetin hedefi haline getiren konuşmasında "Bu küresel kriz de inşallah bizi teğet geçecek. Bizi böyle gelip de diğerlerini vurduğu gibi inanıyorum ki kesinlikle vurmayacak, vuramayacak. Çünkü biz rehavete düşmedik, mali disiplinden taviz vermedik, işi sağlama aldık" demişti.