THY dahil 290 havayolu şirketini çatısı altında toplayan ve sivil hava trafiğinin yüzde 82’sini temsil eden Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) 2020 ve 2021'de havayolu endüstrisinin performansı için öngördüğü rakamları yeniden revize ederken, havacılıkta toparlanma beklentisini 2021'nin ikinci yarısına erteledi. Bu yıl toplam yolcu sayısı 2019 yılına kıyasla 2.7 milyar azalarak 1.8 milyar yolcu sayısına inecek. Yolcu talebinin 2024 yılında ancak 2019 seviyelerine ulaşabileceği öngörülüyor. Havayolları bu yıl yolcu başına 66 dolar zarar edecek ve toplamda her ay ortalama 6.5 milyar dolar nakit kaybına uğramaya devam edecek.
IATA hava yollarının 2020’de net zararı için Haziran ayında 84.3 milyar dolarlık bir öngörü yapmışken, bu rakamın son olarak 118,5 milyar dolara yükseltildi.2021'de ise bu zararın 38,7 milyar dolara inmesi bekleniyor. Havacılık sektörünün 2021 için olumlu beklentileri hava kargonun izlediği olumlu performans yanı sıra corona aşısının bulunmasına dayalı görünüyor.
2021 yılında işin kargo tarafının güçlü bir performansla devam etmesi bekleniyor. Artan iş güveni, seyahat kısıtlamalarının kalkması ve hava kargosunun aşı dağıtımında oynayacağı muhtemel aktif rol sayesinde kargo hacimlerinin 61,2 milyon tona çıkması bekleniyor. Kargo uçakları yanı sıra yolcu uçaklarının kargo kapasitesinin de devreye girmesiyle hava kargoda gelir rakamının yaklaşık 140 milyar dolar gibi tarihi bir yüksekliğe ulaşması bekleniyor.
Dünyada sivil havacılığın en büyük buluşması olan Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) yıllık Genel Kurulu bu yıl pandemi nedeniyle sanal ortamda gerçekleşiyor. KLM’in ana sponsorluğunda gerçekleşen toplantıya THY dahil 290 hava yolu şirketi yanı sıra Boeing ve Airbus üst yöneticileri de katılıyor.
GELİR KAYBI 500 MİLYAR DOLARI GEÇECEK
IATA verilerine göre havacılık sektörünün 2020’de gelir kaybı yarım trilyon doların biraz üzerinde olacak. 2019’da 838 milyar dolar olan toplam gelirlerin bu yıl 328 milyar dolara inmesi bekleniyor. Mevcut durumda her ay ortalama 6.5 milyar dolar nakit varlık kaybeden sektörün nakit pozisyonunda artıya en erken 2021’nin son çeyreğinde geçebileceği belirtiliyor. Hava yollarının toplam borç yükü ise 651 milyar dolara ulaşmış durumda.
“DEVLET YARDIMLARI 174 MİLYAR DOLARA ULAŞTI”
IATA Başkanı Alexandre de Juniac “ Bu kriz yıkıcı ve amansız. Havayolları maliyetlerini yüzde 45,8 düşürdü, ancak gelirleri de yüzde 60,9 düştü. Sonuç olarak, havayolları 2020’de taşınan her yolcu için 66 dolar kaybedecek ve toplamda 118.5 milyar dolarlık net zarar ortaya çıkacak. Bu zarar, 2021'de 80 milyar dolar kadar keskin bir şekilde azalacak. Ancak önümüzdeki yıl 38,7 milyar dolar kaybetme ihtimali kutlanacak bir şey değil. İnsanların tekrar uçması için sınırları karantina olmadan güvenli bir şekilde yeniden açmamız gerekiyor. Havacılıkta kan kaybının bir an önce durması lazım. Kaybedecek vaktimiz yok. Tarih kitapları 2020'yi endüstrinin en kötü mali yılı olarak kaydedecek. Hükümetler tarafından sağlanan 173 milyar dolarlık mali destek olmasaydı, büyük ölçekte iflaslar görürdük ”dedi.
YOLCU SAYISI 2021'DE ARTACAK
IATA hesaplamalarına göre 2020’de hava yoluyla seyahat eden yolcu sayısı da çok büyük bir düşüş gösterecek. 2019’da 4.5 milyar olan yolcu sayısının bu yıl yüzde 60.5 düşüşle 1.8 milyar kişiye düşmesi bekleniyor. Bu 2003 seviyelerinde bir yolcu sayısına denk geliyor. 2021 ‘de ise karantinaların sona ermesi ve seyahat kısıtlamalarının kalkmasıyla bu sayının 2.8 milyar yolcuya ulaşması öngörülüyor. Sektör, 2021'de 2020'ye kıyasla daha iyi bir performans görecek olsa da, iyileşmeye giden yolun uzun ve zor olması bekleniyor. Yolcu sayılarının en erken 2024 yılına kadar 2019 seviyelerine dönmesi beklenmiyor.
HAVA KARGONUN PERFORMANSI İYİ GİDİYOR
Öte yandan 2019 yılına kıyasla düşük kalsa da hava kargo sektörünün tek olumlu tarafı olmaya devam edecek. 2019 yılında hava kargo miktarı 61.3 milyon ton iken bu yıl bu rakamın 54.2 milyon ton olarak gerçekleşeceği hesaplanıyor. 2019 yılında toplam gelirlerin yüzde 12'sini oluşturan hava kargonun gelir içindeki ayının 2020'de yüzde 36'ya çıkması bekleniyor.
IATA Başkanı “ “Kargo, yolcu işinden daha iyi performans gösterse de yolcu gelirlerindeki düşüşü telafi etmeye yetmiyor. Ancak havayolu gelirlerinin önemli ölçüde daha büyük bir parçası haline geldi ve kargo gelirleri, havayollarının uluslararası ağlarını sürdürmelerini de mümkün kılıyor ”dedi.
CORONA AŞISI BULUNDUĞUNDA
Havayollarının mali performansında, tarihsel olarak derin kayıplar hüküm sürse bile, sektörün 2021'de daha iyiye doğru önemli bir dönüş yapması bekleniyor.
2021'in ortasına kadar bir aşının test edilmesi veya kullanılabilirliğinin artırılması yoluyla sınırların bir miktar açılacağı varsayımına göre, toplam gelirlerin 459 milyar dolara yükselmesi bekleniyor. Bu iyileşmeye karşın 2109 gelir toplamına kıyasla yüzde 45 daha aşağıda bir rakam öngörülüyor. Bu rakam havayollarının taşıdığı her yolcu için 2021 yılında 13.78 dolar kaybedeceği anlamına geliyor.
2021 yılında işin kargo tarafının güçlü bir performansla devam etmesi bekleniyor. Artan iş güveni, seyahat kısıtlamalarının kalkması ve hava kargosunun aşı dağıtımında oynayacağı muhtemel aktif rol sayesinde kargo hacimlerinin 61,2 milyon tona çıkması bekleniyor. Kargo uçakları yanı sıra yolcu uçaklarının kargo kapasitesinin de devreye girmesiyle hava kargoda gelir rakamının yaklaşık 140 milyar dolar gibi tarihi bir yüksekliğe ulaşması bekleniyor.
IATA BAŞKANI 31 MART 2021'DE BAYRAĞI DEVREDECEK
Öte yandan, Eylül 2016 tarihinden bu yana IATA'ya başkanlık eden ve havacılık tarihinin en zor döneminde kuruluşun başında bulunan Alexandre de Juniac bu görevden 31 Mart 2021 tarihi itibarıyla ayrılacak. Bu kararını 7-8 ay önce açıklayan Alexandre de Juniac "Bu karara varmak benim için hiç kolay olmadı. Küresel havayolu endüstrisine IATA Başkanı olarak hizmet etmek benim için ömür boyu hissedeceğim en büyük ayrıcalık oldu. IATA son yıllarda küresel havayolu endüstrisisinin sesi olarak konumunu stratejik olarak artırdı. Bu, COVID-19 krizinde açıkça görüldü. Krizle mücadele kapsamında IATA'yı yeniden yapılandırdık ve sektörün iyileşmesini desteklemeye hazır olduk. Kritik aşı dağıtım ihtiyaçlarını karşılamak için hazırlıklara başladık. Ve şimdi işi bitirmeye kararlı, motive olmuş bir ekibimiz var. Endüstrinin toparlanması için yapı taşları yerinde. Ve şimdi uzun iyileşme süreci için IATA’nın liderliğini devretmenin doğru zamanı ”dedi.
IATA'nın yeni başkanı ise 1 Nisan 2021 tarihi itibariyle Uluslararası Havayolları Grubu IAG'nin eski CEO'su Willie Walsh olacak.