Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ve ABD Başkanı Joe Biden arasındaki online görüşmede, Taiwan konusu masaya yatırıldı. Xi, Taiwan Boğazı durumundaki yeni gerginliğin kaynağında Taiwan yönetiminin ABD’yi arkasına alarak bağımsızlık arayışında bulunmasının olduğunu söyledi. ABD’deki bazı kişilerin bu sorunu kullandığını belirten Xi, bu eğilimin çok tehlikeli olduğunu kaydetti.
Biden da “ABD hükümeti, uzun vadede Tek Çin politikasını izliyor, Taiwan’ın bağımsızlığını desteklemiyor ve Taiwan Boğazı bölgesinde barış ve istikrarın korunmasını arzuluyor” şeklinde konuştu…
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ve ABD Başkanı Joe Biden video konfernas yöntemiyle bir görüşme gerçekleştirdi. Xi ve Biden görüşmede, ikili ilişkiler ve iki tarafı ilgilendiren konular üzerinde görüş alışverişinde bulundu. Xi, Çin ile ABD’nin yeni dönemde ikili ilişkiler konusunda karşılıklı saygı gösterme, barış içinde bir arada yaşama ve işbirliği yoluyla ortak kazanç edinme ilkelerinde ısrar etmesi gerektiğini vurguladı. Xi, Çin ve ABD’nin şu konulara öncelik vermesi gerektiğini dile getirdi:
-İki ülke, büyük ülke sorumluluğu göstererek, uluslararası topluma sınamalarla işbirliği yoluyla mücadele konusunda öncülük etmeli;
-İki ülke, karşılıklı yarar ruhu doğrultusunda, bütün kademelerdeki ve alanlardaki iletişimi hızlandırarak, ikili ilişkilere daha fazla pozitif enerji katmalı;
-İki ülke, fikir ayrılıklarını ve hassas meseleleri yapıcı yollarla kontrol altına alıp, ikili ilişkilerin kontrolden çıkmasını önlemeli;
-İki ülke, önemli uluslararası ve bölgesel sorunlardaki eşgüdüm ve işbirliğini güçlendirerek, dünyaya daha fazla kamu ürünü sağlamalı.
ABD’ye Taiwan konusunda uyarı
Xi görüşmede ayrıca, Çin’in Taiwan sorununa ilişkin ilkeli tutumunu yineledi. Taiwan Boğazı durumundaki yeni gerginliğin kaynağında Taiwan yönetiminin ABD’yi arkasına alarak bağımsızlık arayışında bulunmasının ve ABD’deki bazı kişilerin Taiwan meselesini kullanarak Çin’in gelişimini engellemesinin yer aldığını belirten Xi Jinping, bu eğilimin çok tehlikeli olduğunu kaydetti.
Tek Çin politikasının ve Çin ile ABD arasındaki üç ortak bildirinin Çin-ABD ilişkilerinin siyasi zeminini oluşturduğunu anımsatan Xi, ABD yönetimlerinin “Tek Çin” politikasının ve Çin ile ABD arasındaki üç ortak bildirinin izlenmesi konusunda net bir taahhüt verdiğine işaret etti. Dünyada tek bir Çin’in bulunduğunu ve Taiwan’ın Çin’in bir parçası olduğunu yineleyen Xi, “Çin’i temsil eden tek meşru hükümet, Çin Halk Cumhuriyeti’dir” dedi. Çin’in tamamen birleşmesinin tüm Çin halkının ortak bir ümidi olduğuna dikkat çeken Xi, ülkenin barışçıl olarak birleşmesi için azami sabrı, samimiyeti ve çabayı göstermeye hazır olduklarını, ancak sözde “Taiwan bağımsızlığını” amaçlayan bölücü güçlerin kışkırtıcı faaliyetlere devam etmeleri ve hatta kırmızı çizgiyi aşmaları durumunda Çin’in sert önlemler almak zorunda kalacağını ifade etti.
“İlişkinin temelinde karşılıklı yarar ve ortak kazanç var”
Çin ile ABD arasındaki ekonomi ve ticaret ilişkilerine de değinen Xi, bu ilişkinin özünün karşılıklı yarar ve ortak kazanç olduğunun altını çizdi. Xi, Çin-ABD ekonomi ve ticaret sorununun siyasileştirilmemesi gerektiğine işaret etti.
Xi, ABD’nin, Çinli şirketleri bastırmak için ulusal güvenlik kavramını kötüye kullanmayı ve bu kavramı genelleştirmeyi sonlandırması gerektiğine vurgu yaptı.
Xi iklim değişikliği sorunuyla ilgili olarak ise, “Çin ve ABD daha önce el ele vererek, Paris Anlaşması’nın imzalanmasını sağladı. Çin ile ABD şimdi de yeşil ve düşük karbonlu ekonomiye geçmek için çabalıyor. İklim değişikliği Çin-ABD işbirliğinde yeni bir parlak nokta haline gelebilir” diye konuştu.
Biden: ABD, Tek Çin politikasını izliyor
Xi, kamu sağlığı güvenliğiyle ilgili değerlendirmede de bulundu. Kovid-19 salgınının insanlığın kader ortaklığını bir kez daha kanıtladığına dikkat çeken Xi, dayanışma ve iş birliğinin uluslararası toplumun salgının üstesinden gelmesine yardım eden en güçlü silah olduğuna vurgu yaptı. Xi, salgına bilimsel bir tavırla yaklaşılması gerektiğinin ve aşı uçurumunun ortadan kaldırılması meselesinin salgınla mücadelede en ivedi konu olduğunun altını çizdi.
Joe Biden ise “ABD hükümeti, uzun vadede Tek Çin politikasını izliyor, Taiwan’ın bağımsızlığını desteklemiyor ve Taiwan Boğazı bölgesinde barış ve istikrarın korunmasını arzuluyor. ABD, Çin’le karşılıklı saygı ve barış içinde bir arada yaşama ilkeleri temelinde iletişimi güçlendirmeye, yanlış anlamaları azaltmaya, fikir ayrılıklarını yapıcı yollarla çözmeye, iki ülkenin ortak çıkarlarının bulunduğu alanlarda işbirliğini pekiştirmeye, Kovid-19 salgını ve iklim değişikliği gibi küresel tehditleri beraber göğüslemeye ve iki ülke halkını daha güzel bir hayata kavuşturmaya hazır. Gençlerimizin birbirinin kültürünü öğrenmelerini sağlamak ve bu dünyayı daha da güzelleştirmek amacıyla gençlerimizi daha sıkı temaslarda bulunmaya teşvik etmeliyiz” dedi.
İki lider ayrıca, Afganistan’daki son durum, İran nükleer sorunu ve Kore Yarımadası gibi her iki tarafı ilgilendiren uluslararası ve bölgesel konular üzerinde de fikir alışverişinde bulundu.