“Afrika İle Ekonomik İlişkileri Her İki Tarafın Da Yararına Olacak Bir Zeminde Geliştirmeye Çalışıyoruz”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gambiya Cumhurbaşkanı Barrow ile düzenledikleri ortak basın toplantısında yaptığı konuşmada, “Türkiye olarak Afrika ile ekonomik ilişkileri her zaman adil, dengeli ve her iki tarafın da yararına olacak bir zeminde geliştirmeye çalışıyoruz” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Gambiya Cumhurbaşkanı Adama Barrow, baş başa ve heyetler arası görüşme sonrası ortak basın toplantısı düzenledi.

Konuşmasına, "Afrika'nın gülümseyen sahili olarak bilinen bu güzel ülkeye ilk resmî ziyareti yapan Türk Cumhurbaşkanı olmaktan büyük bir bahtiyarlık duyuyorum" diyerek başlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevkidaşı ile Türkiye'ye gerçekleştirdiği ziyaret sırasında ilişkileri geliştirme konusunda mutabık kaldıklarını, bu doğrultuda somut adımlar atılmasını kararlaştırdıklarını ifade etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2018 yılı sona ermeden Türk Hava Yolları’nın Banjul seferlerini başlattıklarını ve TİKA'nın Banjul Program Koordinatörlüğü’nün açılışını da aynı yıl içinde gerçekleştirdiklerini hatırlattı.

Yaptıkları görüşmelerde de karşılıklı ilişkiler üzerinde durduklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Gambiya'nın İslam İşbirliği Teşkilatı bünyesindeki Rohingyalara ilişkin Bakanlar Komitesi’nin başkanlığını deruhte etmesinden büyük memnuniyet duyuyoruz. Rohingyalı kardeşlerimize uygulanan katliamları İslam İşbirliği Teşkilatı adına Uluslararası Adalet Divanı’na taşımasından dolayı Gambiya'ya teşekkür ediyorum. Biz de Gambiya'ya dava çerçevesinde aktif destek verdik. Divanın 23 Ocak'ta aldığı karar Gambiya'nın sayesinde adalet yolunda atılmış önemli bir adımdır" diye konuştu.

“FETÖ'NÜN EĞİTİM KURUMU KİSVESİ ALTINDA YÜRÜTTÜĞÜ FAALİYETLERİ İLK DURDURAN ÜLKE GAMBİYA”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, FETÖ'nün eğitim kurumu kisvesi altında yürüttüğü faaliyetleri ilk durduran ülkenin Gambiya olduğuna işaret ederek "Gambiya'nın bu kararlı adımı diğer Afrika ülkelerine de FETÖ ile mücadele noktasında örnek oldu. Biz de Gambiyalı evlatlarımızın herhangi bir mağduriyet yaşamasına müsaade etmedik. Banjul'da Türkiye Maarif Vakfı’na ait okulumuz başarıyla faaliyet gösteriyor. Vakfımızın bugün açılışı yapılacak yeni binalarında daha nitelikli nesiller yetiştirmeyi sürdüreceklerine inanıyorum. Bunun yanında Türkiye burslarıyla son dokuz sene içerisinde 170 Gambiyalı öğrenciye ülkemizde üniversite imkânı sağladık. Mezun öğrencilerimizin kendi ülkelerine doktor, mühendis, siyasetçi, iş adamı olarak hizmet ettiklerini görmek bizim için ayrı bir mutluluk kaynağıdır" değerlendirmesinde bulundu.

Gambiya arasında 2019 yılında ticaret hacminin 55 milyon dolar olduğunu, ikili ticareti daha dengeli bir yapıya kavuşturmak istediklerini söyledi.

İki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin arzu ettikleri seviyede olmadığını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ile Gambiya arasında 2019 yılında ticaret hacminin 55 milyon dolar olduğunu, ikili ticareti daha dengeli bir yapıya kavuşturmak istediklerini söyledi.

“YATIRIMCILARIMIZ, AFRİKA'NIN KALKINMASINA, GÜÇLENMESİNE KATKI SAĞLAYAN PROJELERE AĞIRLIK VERİYOR”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması'nın 2013 yılında imzalandığını, bu anlaşmanın Türkiye'deki iç onay sürecinin tamamlandığını, Gambiya'daki iç onay sürecinin de kısa sürede tamamlanmasını arzu ettiklerini belirtti. Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması'nın da 26 Şubat 2018'de yürürlüğe girmesinden memnuniyet duyduklarını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye olarak Afrika ile ekonomik ilişkileri her zaman adil, dengeli ve her iki tarafın da yararına olacak bir zeminde geliştirmeye çalıştıklarını vurguladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Yatırımcılarımız ürün satmanın ötesinde istihdam oluşturan, Afrika'nın kalkınmasına, güçlenmesine katkı sağlayan projelere ağırlık veriyor. Özellikle turizm, tarım, enerji, inşaat, savunma, teknoloji gibi sektörlerde Türk firmaları Gambiya'da örnek gösterilecek yatırımlara imza atacaklardır. Firmalarımızın komşu ülkelerde başarıyla gerçekleştirdiği prestijli projeler Gambiya için en güzel referanstır. Gambiya hükûmetinin yeni Gambiya vizyonunda müteahhitlerimize daha fazla sorumluluk vereceğine inanıyorum" diye konuştu. 

Ziyaretin iki ülke arasında yeni iş birliği kapılarının açılmasına vesile olmasını dileyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevkidaşı Barrow'a misafirperverliği için teşekkürlerini iletti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, açıklamalarının ardından basın mensuplarının sorularını da cevapladı.

"Libya'da akan kanın durması için Berlin'de önemli bir zirve yapıldı ve mutabakata varıldı ancak Hafter güçleri bunun akabinde saldırılarına devam etti. Bundan sonraki süreçte Türkiye nasıl adımlar atacak?" sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Gerek Berlin süreci gerekse Moskova'da, her ikisinde de Hafter varılan veya hazırlanan metne imza atmamıştır. Sarraj imzasını atmıştır ama Hafter atmamıştır. Uluslararası toplantılarda eğer taraflar bu tür metinlere imza koymuyorlarsa, burada bir mutabakat sağlanmıştır denilemez" cevabını verdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Berlin sürecinin geniş katılımlı bir süreç olmasına rağmen, Hafter'in oteldeki odasından burayı takip ettiğine dikkati çekerek şunları kaydetti: "Tabii bu 55 maddelik metin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne de gidecek. Ancak burada bir nokta çok önemli, o da şu, Hafter bütün bu süreçte sürekli kaçmıştır ve en son bu süreçten sonra da kendi sözcüsünün şu açıklaması çok manidardır, 'Libya'daki süreç namlunun ucundadır.' Bu şunu gösteriyor, Hafter'in ateşkes diye bir derdi yok, barış diye bir derdi yok. Temenni ederiz ki Berlin'e gelenler de bu ifadeleri duymuştur ve buna göre de tavırlarını belirlerler."

"Bu ziyaret vesilesiyle Türkiye ile Gambiya arasındaki ilişkiler nasıl derinleşip kuvvetlenebilir? Özellikle Gambiya'nın ulusal kalkınma planı hedefleri doğrultusunda Türkiye ile kurulacak ilişkilerin önemi ve Gambiya'ya katkısı ne olabilir? Ekonominin güçlendirilmesi noktasında Türkiye'nin nasıl bir faydası olabilir?" sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, ziyarette bu konuların etraflıca ele alındığını söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ile Gambiya'nın siyasi, askerî, ekonomik ve savunma sanayisi alanlarında iş birliği yapmasının mümkün olduğuna işaret ederek "Bu sürecin içerisinde bakanlarımızın birbirleriyle irtibatları çok büyük önem arz ediyor. Gerek altyapı gerek üstyapı bütün bu konularda biz her türlü iş birliğine varız. Eğitim öğretim konularında aynı şekilde her türlü iş birliğine varız. Bunu Sayın Başkanla etraflıca konuştuk, daha sonra da heyetler arası toplantıda bunları değerlendirdik" dedi.

"TEMENNİMİZ LİBYA'NIN BARIŞA KAVUŞMASI"

"Türkiye Libya'ya asker gönderdi. Burada farklı ülkelerden gelen askerlerin de olduğu söyleniyor. Oradaki güvenlik ve emniyet çalışmalarına dönük Türkiye'nin atacağı adımlar nelerdir? Buradaki askerlerin güvenliğini sağlama noktasında konuşlandırma yapılmadan önce ne gibi tedbirler alındı?" sorusuna karşılık Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: "Bir defa şunu birbirinden ayırt etmemiz lazım, bir, Sarraj Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin tanıdığı bir liderdir. Hafter ise darbecidir. İki; Türkiye olarak bizim TBMM kararıyla oraya eğitici olarak gönderdiğimiz askerlerimiz vardır. Hafter'in yanındakiler ise başta Hafter'in kendisi olmak üzere lejyonerdir ve desteklendiği yer de birinci derecede Abu Dabi yönetimidir. Para oradan verilmektedir. Ve şu anda Hafter lejyonerleriyle beraber Sudan'dan da 5 bini aşkın asker karacı olarak buraya gelmiştir. Böyle bir tablo ne yazık ki Libya'da yaşanmaktadır. Temennimiz odur ki bir an önce Libya barışa kavuşur."

Gambiya Cumhurbaşkanı Barrow ise basın toplantısında yaptığı konuşmada, yıllar içerisinde Türkiye'den önemli destek ve iş birliği yakınlığı gördüklerini belirterek, ekonominin çeşitli alanlarında Türkiye ile kuvvetli ilişkiler tesis edildiğini söyledi.

GAMBİYA CUMHURBAŞKANI BARROW: “EKONOMİK ALANDAKİ İŞ BİRLİĞİMİZİ GELİŞTİRMEYE GÖNÜLLÜYÜZ”

Gambiya Cumhurbaşkanı Barrow, iş birliğinin daha da güçlendirilmesi açısından Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı'nın (TİKA) Gambiya'da yerel temsilcilik ofisinin açılmış olmasının ülkesini memnun ettiğini vurguladı. Karma Ekonomik Komisyon (KEK) toplantılarının düzenlenmesinin iki ülke özel sektör yatırımcıları açısından ilişkilerin derinleştiğinin önemli göstergesi olduğunun altını çizen Gambiya Cumhurbaşkanı Barrow, şunları kaydetti: "İki ülke arasında iş dünyası sınırlarının genişletilmesi noktasında ve bu iş birliği çerçevesinde ortaklıklarımızın bir meyvesi olarak Banjul-İstanbul arasında Türk Hava Yolları'nın (THY) işlettiği direkt uçuşların başlamış olması da bizi memnun ediyor. Yabancı doğrudan yatırımlar aracılığıyla ekonomik alandaki iş birliğimizi Türkiye ile her alanda geliştirmeye gönüllü olduğumuzu ifade etmek isterim. Gambiya ile Türkiye arasındaki ikili ilişkilerin mükemmelliğe ulaşmış seviyesinin en önemli göstergelerinden bir tanesi de halklar arasındaki temasın gelişiyor ve derinleşiyor olmasıdır."

Ortak basın toplantısı öncesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Gambiya Cumhurbaşkanı Barrow huzurunda iki ülke arasında anlaşmalar imzalandı.

Bu doğrultuda iki ülke hükûmetleri arasındaki Gençlik ve Spor Alanında İş Birliği Anlaşması Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Gambiya Dışişleri, Uluslararası İş Birliği ve Yurt Dışında Yaşayan Gambiyalılar Bakanı Mamadou Tangara tarafından imzalandı.

Devlet Arşivleri Başkanlığı ile Gambiya Ulusal Arşiv Hizmetleri Arasında İş Birliği Protokolü ise Devlet Arşivleri Başkanı Uğur Ünal ve Gambiya Personel Yönetim Ofisi Müsteşarı Lamin Jawara tarafından imza altına alındı.