ABD’nin Suriye’deki Kimyasal Gaz Saldırısına Yanıtı Ne Olacak?

ABD’nin Suriye’nin Duma ilçesinde gecen Cumartesi günü gerçekleştirildiği bildirilen kimyasal saldırıya “koordine” bir yanıt değerlendirdiği belirtilirken  misillemenin olası şekli de tartışılıyor ve genişletilmiş bir operasyonun hedeflerinin ne olacağı belli olmadığı vurgulanıyor.

ABD medyasına göre, ABD, Suriye’de olası bir askeri eylemin hazırlıkları çerçevesinde müttefikleriyle istişareler yapıyor.  ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert’In “koordine” bir yanıt üzerinde durdukları yönündeki açıklamasına dikkat çekilirken Suriye rejimini suçlayan Başkan Donald Trump’ın ise saldırının sorumlularının “ağır bir bedel” ödeyecekleri açıklaması da anımsatılıyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un da kararın “önümüzdeki günlerde” verileceğini belirterek hava baskınlarının Suriye hükümetinin kimyasal tesislerini hedef alacağını söylediği, Avustralya Dışişleri bakanı Julie Bishop’ın ise ülkesinin “hedefe yönelik, ayarlı ve orantılı” herhangi bir eyleme destek vereceğini ifade ettiğine işaret ediliyor.

VOA İnglilizce, Beyaz Saray yetkililerinin verilecek yanıtın ABD’nin Suriye’de uzun sürecek bir askeri eylem olasılığını içerip içermeyeceğini yada sadece bir kerelik hava baskınından ibaret olacağını söylemeye yanaşmadıklarını belirttiği haberinde, şu değerlendirmelerde bulundu:

“ABD, zaten yedi yıl devam eden Suriye savaşının iyice içinde. 2 binden fazla ABD askeri Suriye’de bulunuyor. ABD öncülüğündeki bir koalisyon da orada ve çoğu İslam Devleti ve diğer aşırı isyancılara karşı olmak üezere, binlerce hava baskını düzenledi."

“SURİYE’DEKİ İÇ SAVAŞI TIRMANDIRMA RİSKİ”

Bir yıl önce ABD’nin diğer bir kimyasal saldırının misillemesi olarak Suriye hükümetine ait bir hava üssüne 59 adet Tomahawk füzesini fırlattığının anımsatıldığı haberde, “Ancak  analistlere göre, son saldırıya fazla yoğun bir yanıt, Suriye’deki iç savaşı tırmandırma ve tümü sahada vekilleri olan başlıca dünya güçleri arasında askeri gerilimleri daha da alevlendirme riskini taşıyor” deniliyor.

VOA’ya konuşan emekli Amiral Michael Mullen ise, kolay bir yanıt olmadığını vurgularken “Hassas, tehlikelidir. Oldukça hızlı biçimde yayılmasından kaygılıyım” değerlendirmesini yaptı.

Bu arada, Başkan Trump’ın kimyasal saldırı öncesi yaptığı, ABD’nin Suriye’den “çok yakında” çekileceği açıklamasıyla mutabık olmadığını ifade eden Mullen, “Orada bulundurduğumuz 2 bin kadar asker istikrarlaştırıcı bir güç” dedi ve ABD’li askerlerin Suriye’de onlara ihtiyaç duyulduğu sürece kalmaları gerektiğini savundu.

“AZ SAYIDA SEÇENEK VAR”

Öte yandan “Suriye’de genişletilmiş bir ABD askeri operasyonunun hedeflerinin ne olacağı, ABD’nin müteffiklerinin operasyonda yer alıp almayacağının belli olmadığını belirten VOA, “az sayıda seçeneğin olduğunu” düşünüyor.

Görüşlerine başvurulan Londra’daki King’s College’nden Ortadoğu uzmanı Andreas Krieg ise ABD’nin Suriye ihtilafının yönünü kayda değer biçimde değiştirme kabiliyetinin olmadığı gibi göründüğünü belirtirken, “2013 yılının aksine Batı’nın artık Suriye’deki iç savaşını şekillendirme veya sonucunu belirleme gücü yok” dedi.

“HAVA BASKINLARININ SINIRLI ETKİLERİ OLUR”

Andreas Krieg “cezalandırcı hava veya füze baskınlarının sınırlı bir etkileri olacak ve ne Esad’ı caydıracak ne de onu yine kimyasal silah kullanma kabiliyetinden mahrum bırakacak” uyarısını da yaptı.

Washington merkezli Savunma Öncelikleri adlı düşünce kuruluşunda kıdemli askeri uzman olarak görev yapan emekli yarbay Daniel Davis ise Suriye’de yoğun bir askeri eyleme karşı çıktı. Davis, “Büyük bir olasılıkla oradaki durumuzu çok kötüleştirir. Bir sivil savaşı tırmandırma riskine giremeyiz. Aynı zamanda Rusya ile silahlı çatışma olasılığı da var, bu da çıkarımıza olmaz” görüşünü dile getirdi.