ABD Dışişleri Bakanı Blinken: Çin’le Soğuk Savaş İçinde Değiliz

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Londra’da düzenlenen G7 Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda, Çin ve ABD’nin şu anda bir “Soğuk Savaş” ilişkisi içinde olmadığını, rekabet ve iş birliği içinde bir arada bulunduklarını ifade etti.

G7 Dışişleri Bakanları Toplantısı 3-5 Mayıs’ta Londra’da düzenleniyor. Salgın sonrası ilgili ülkelerin ekonomik toparlaması, iklim değişikliği, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (KDHC), Rusya, İran ve Batılı ülkelerin “Çin’in yükselişine nasıl tepki vereceği” gibi konular gündemde.

Financial Times’ta dün yer alan habere göre, Antony Blinken, ABD’nin Çin ile “Soğuk Savaş” başlattığı ifadesine katılmadığını ve G7 grubuyla “Çin’in oluşturduğu meydan okumalarla” daha iyi nasıl başa çıkılacağını ele alacaklarını kaydetti. Blinken, Çin-ABD ilişkilerine belli bir etiket koymayı reddetti, çünkü bunun çok karmaşık bir ilişki tipi olduğunu belirtti.  

ABD Başkanı Joe Biden daha önce Çin ile ABD arasındaki ilişkileri “otokrasi ve demokrasi arasında bir savaş” olarak değerlendirmişti ve galip geleceklerine dair söz vermişti. Blinken, diğer ülkelerin Çin ile ABD arasında seçim yapmalarını talep etmediklerini ve bu ülkelerin Çin ile ekonomik ilişkilerinin kesilmesi veya sona erdirilmesi gerektiğini düşünmediklerini ifade etti.

Reuters’ta yer alan habere göre de Blinken, 3 Mayıs’ta küresel bir demokrasi ve özgürlük ittifakı kurulması gerektiğini dile getirmişti. Bunun yanı sıra Blinken, bu toplantının Çin’i engellemeyi veya bastırmayı hedeflemediğini ancak Çin’in “kurallara uymasını” sağlamaya çalıştıklarını ve Batı’nın “uluslararası kurallara dayalı düzeni” savunduğunu belirtti.

Financial Times’ta yer alan yoruma göre, Joe Biden yönetiminin iktidara geldikten sonra Çin’e yönelik tutumunun Donald Trump yönetiminin sert duruşuyla pek çok ortak noktası bulunuyor. Bu, birçok dış politika uzmanını şaşırttı ancak Biden’ın yaklaşımı Japonya ve Avustralya gibi Asyalı müttefikler tarafından memnuniyetle karşılanıyor.

Buna rağmen Avrupa Birliği (AB) içinde durum biraz farklı. Özellikle Almanya ve bazı AB ülkeleri, ABD ile Çin arasında sıkışma endişesini gizlemiyor. Almanya Başbakanı Angela Merkel, AB ve ABD’nin tüm konularda hemfikir olmadıklarına ve kesinlikle açık olan Çin ile ilgili konularda iki tarafın çıkarlarının farklı olduğuna dikkat çekti.

Blinken dâhil olmak üzere Biden yönetimindeki yetkililer, Çin-ABD ilişkilerinin geleceğini “rekabet, iş birliği ve yüzleşme” olarak tanımladı. ABD, İran, KDHC ve iklim değişikliği gibi dış politika konularında Çin ile iş birliği yapmayı umuyor, ancak aynı zamanda askeri, teknolojik ve ekonomik alanlardaki çıkarlarını korumaya çalışıyor.

Çin-ABD ilişkileriyle ilgili olarak, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, “rekabet, iş birliği ve yüzleşme” yaklaşımının ikili ilişkilerdeki ana akımı yansıtmadığını söyleyerek, iki ülkenin diyalog ve iş birliği artırmaları, anlaşmazlıkları azaltmaları ve çatışmadan kaçınmaları gerektiğini vurgulamıştı.